Woda - podstawowe informacje

Woda – kilka ważnych informacji

Woda (H₂O tlenek wodoru) - Ciecz bezbarwna, bez smaku i zapachu. Temperatura topnienia 0°C, temp. wrzenia 100°C, temp. krytyczna 4°C, ciepło topnienia 0,337 kJ/g, c. parowania 2,282 kJ/g, gęstość ρmax dla 4°C – 1 g/cm3. Istnieją także odmiany izotopowe wody: HDO, HTO, T2O, DTO. Odgrywa szczególną rolę w rozwoju życia na Ziemi, budowie jej płaszcza skalnego, składzie atmosfery i biosfery, stanowi główny składnik hydrosfery. Najważniejszy i najpowszechniej używany surowiec mineralny, nieodzowny w większości procesów technologicznych.

Woda w organizmie

Podstawowy składnik protoplazmy wszystkich organizmów żywych, której udział procentowy zależy od rodzaju tkanki. I tak np. najmniej zawiera jej szkliwo zębów (10%), a najwięcej krew (99%). W organizmie ludzkim woda stanowi około 50-70% masy ciała, a u chełbi jej zawartość dochodzi do 95%. Pełni wiele funkcji w organizmie, między innymi jest rozpuszczalnikiem soli, zasad i kwasów, przy jej udziale eliminowane są zbędne substancje przemiany materii, dzięki jej dużemu ciepłu właściwemu jest stabilizatorem temperatury organizmu. W organizmie występuje w postaci związanej (przetrzymywana przez białka wiązaniami wodorowymi) oraz wolnej (wypełnia luki i szczeliny między komórkami oraz jamy ciała).

Woda podziemna

Wody występujące w skałach skorupy ziemskiej. Główna ich część pochodzi z infiltracji opadów atmosferycznych (niekiedy także wód powierzchniowych), w małym stopniu z kondensacji pary wodnej w skorupie ziemskiej. Również nieznaczna ich część pochodzi z głębi ziemi przez wydzielanie się pary wodnej z roztworów magmowych lub przez odwodnienie minerałów (wody juwenilne), a także z zachowanych w osadach resztek wód z zanikłych mórz i innych zbiorników wodnych ( wody reliktowe). Wody pochodzące z infiltracji, przemieszczając się przez strefę aeracji, tracą nieznaczną część na skutek związania siłami molekularnymi z ziarnami gruntu (woda błonkowata) oraz zatrzymując się na nieprzepuszczalnych lub słabo przepuszczalnych wkładkach (woda zawieszona). Pozostała, główna część, dążąc pod wpływem siły ciężkości w głąb skorupy ziemskiej napotyka warstwy wodoszczelne (np. iły) i gromadzi się nad nimi, tworząc poziomy wodonośne zbiornik wód podziemnych). W zależności od głębokości występowania wód podziemnych oraz rozmieszczenia struktur wodonośnych i utworów otaczających wyróżniamy: wody przypowierzchniowe (potocznie nazywane podskórnymi), wody gruntowe (wody podziemne swobodne), wody wgłębne (wody podziemne naporowe), wody głębinowe (woda głębinowa). O gromadzeniu i przewodzeniu wody podziemnej oraz drogach krążenia decyduje charakter litologiczny skał, w których występują wody porowe, wody szczelinowe, wody krasowe, a także złożone wody porowo-szczelinowe i wody szczelinowo-krasowe. Litologia, głębokość i czas przebywania wody w środowisku skalnym kształtuje skład chemiczny i stopień mineralizacji wody (woda słodka, woda mineralna). W zależności od warunków hydrogeologicznych i klimatycznych kształtują się zasoby wód podziemnych, które w wielu regionach świata stanowią podstawowy surowiec warunkujący rozwój gospodarczy

Wody powierzchniowe

Określenie zbiorcze obejmujące wszystkie wody występujące na powierzchni: płynące - cieki, stojące – jeziora i sztuczne zbiorniki.

Wody naturalne

Wody atmosferyczne, powierzchniowe i podziemne, których ani skład, ani stan nie został zmieniony działalnością człowieka. Mogą to być zarówno wody użytkowe, jak i zanieczyszczone geogenicznie, np. nadmiernie zasolone.

Woda mineralna

Woda lecznicza zawierająca co najmniej 1000 mg/dm3 rozpuszczonych składników stałych. Nazwa potoczna stosowana do butelkowanych wód podziemnych. Woda surowa; woda nieuzdatniona Woda, zazwyczaj naturalna, nie poddana żadnym procesom uzdatniającym, niekiedy niesłusznie utożsamiana z wodą naturalną. Pojęcie używane dla podkreślenia, że nie poddano wody procesom uzdatniającym. Woda surowa może posiadać cechy → wody pitnej, ale może być też zanieczyszczona antropogenicznie lub geogenicznie i nie mieć takich cech. → Wody naturalne, → Uzdatnianie wody.

Uzdatnianie wody

Proces lub ciąg technologiczny procesów polegający na przystosowaniu właściwości fizycznych, chemicznych i bakteriologicznych wody do wymagań stawianych przez użytkownika. W zakresie warunków, jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze, obowiązuje

Woda uzdatniona

Woda po przeprowadzonym procesie technologicznym, w wyniku którego jej skład i właściwości zostały dostosowane do stawianych wymagań.

Woda pitna; woda do picia, woda konsumpcyjna

Jeden z rodzajów wód użytkowych (woda użytkowa), woda nadająca się do celów konsumpcyjnych: do picia, produkcji żywności i napojów. Woda o określonych właściwościach fizycznych, chemicznych, organoleptycznych oraz stanie bakteriologicznym zgodnym z obowiązującymi przepisami sanitarnymi dotyczącymi wód pitnych. W chwili obecnej wymagania dotyczące jakości wody pitnej określone są w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2010 r. (Dz. U. nr 72, poz. 466) zmieniające rozporządzenie w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

Cechy konsumpcyjne może mieć woda w stanie surowym, jak i nabyć je po przeprowadzeniu procesów uzdatniających Woda pitna może być zarówno wodą powierzchniową (np. rzeczną), jak i podziemną (źródlaną, studzienną)

Woda, H₂O tlenek wodoru jest bardzo dobrym rozpuszczalnikiem dla substancji polarnych, związków ustrojowych i niezbędnym uzupełnieniem pokarmu wszystkich znanych organizmów. Większość występującej w przyrodzie wody jest “słona” (około 97,38%), tzn. zawiera dużo rozpuszczonych soli, głównie chlorku sodu. W naturalnej wodzie rozpuszczone są gazy atmosferyczne, z których w największym stężeniu znajduje się dwutlenek węgla. Woda naturalna w wielu przypadkach przed zastosowaniem musi zostać uzdatniona. Proces uzdatniania wody dotyczy zarówno wody pitnej jak i przemysłowej.

Woda jako substancja użytkowa woda ma wiele zastosowań. Najważniejsza jest woda pitna, w gospodarstwach domowych jest używana woda do celów sanitarno-bytowych natomiast w rolnictwie do nawadniania pól i hodowli zwierząt. Ogromne ilości wody zużywają zakłady przemysłowe. Woda przemysłowa może służyć jako medium ,substancja będąca przekaźnikiem ciepła, magazynująca ciepło lub je odbierająca poza tym jako reagent, rozpuszczalnik itp.

Wraz z powszechnym użytkowaniem i zastosowaniem wody do różnych procesów pojawiła się technologia jej oczyszczania i uzdatniania.

Woda występująca w przyrodzie ze względu na pochodzenie dzieli się na wodę powierzchniową i wodę podziemną.

  • Wody powierzchniowe dzielimy na:
    • opadowe (mała twardość, jakość wody uzależniona od zanieczyszczeń atmosfery w miejscu opadów oraz rodzaju terenu po którym spływa),
    • rzek i strumieni (najbardziej podatne na zanieczyszczenia antropogeniczne, jakość wody zależna od charakteru ,sadku koryta i miejsc przepływu),
    • jezior i stawów (rzadko bezpieczne pod względem sanitarnym, skład wody zależy od miejsca występowania),
    • morskie (charakteryzują się wysokim zasoleniem);
  • Wody podziemne dzielimy na:
    • gruntowe płytkie (często zanieczyszczone bakteriami chorobotwórczymi),
    • gruntowe głębokie (brak bakterii chorobotwórczych, często zawierają duże ilości żelaza i manganu),
    • źródlane (jakość wody zależy od warstwy filtracyjnej, nie mają większego zastosowania dla ujęć wodnych),
    • gruntowe sztuczne (wody ze studni których głębokość znajduje się na poziomie dna strumienia lub rzeki);